Çocuklar konuşmayı severler. Onlara hikayeler hakkında çeşitli sorular sorabilirsiniz, beğendikleri şeylerin resimlerini çizmelerini isteyebilirsiniz, beğendikleri karakterleri taklit ettirerek yani konuşturarak konuşma becerilerinin gelişmesini sağlayabilirsiniz. Aynı şekilde okuma alışkanlığını böyle geliştirmeye başlamalısınız.

Çocuklar için erken dönemde yapabileceğiniz bazı şeylerle okuma veyazma becerilerini geliştirebilirsiniz. Bunlar Yazma Motivasyonu, Sözlük, Anlatım Becerisi, Yazım Farkındalığı, Harf Bilgisi ve Dinleme Farkındalığı

Bunlar neden önemli?

Bence çocuğunuzun okuma becerilerini geliştirmek onun gelecekte başarılı olması için çok önemli bir faktör. Gerçi okuma başarıyı garantilemesede artırdığı kesin.

Yazma Motivasyonu

Kitapladaki ilgi çekici yazı ve resimler çocuklarda nasıl okunacağı merakını artırıyor. Hep daha fazlasını istiyorlar. Bu konuda yapabilecekleriniz şunlar;

• Çocuğunuz sizi okurken görmeli ve ona bunun ne kadar keyifli bir şey olduğunu göstermelisiniz.

• Sizin istediğiniz değil kendi ilgisini çeken kitapları incelemesine izin vermelisiniz.

• Resimli kitaplar çocukların ilgisini çeker.

• Sürekli aynı kitabı okumak sizi sıkabilir ama çocuklar için onu kaç kere dinledikleri farketmeyebilir.

• İyi bir okuma ortamı yaratmalısınız. TV’yi ve müziği kapaın, okuma olayını özel bir hale getirin.

• Birbirinize sokulun. Çocuğunuz sıcak ve güvenli bir ortamda yapacağınız okuma aktivitesinde kendini güvende hissedecektir.

• Her odanızda kitap olmalı ve dışarı çıkarkende yanınıza almalısınız.

• Kısa aralıklarla okumakta iyidir. Zaman önemli değildir.

Sözlük

Sözlük herşeyin anlamının yazılı olduğu kitaptır. Çocuklar bir çok kelimeyi gördükleri resimlerden ya da duydukları şeylerden öğrenirler. Eğer bir kelimeyi daha önce doğru bir şekilde duymuşlarsa doğru bir şekilde okuyabilirler. Burada yapabilecekleriniz;
• Kitapları hep beraber yüksek sesle okuyabilirsiniz. Anlaşılmayan kelimeleri açıklayarak tabiki.

• Çocuğunuzun söylediği kelimeler ifarklı cümleler içinde kullanarak geliştirmeye çalışabilirsiniz.

• Gündelik şeyleri çocukarınızla konuşmalısınız. “Bak bugün güneş ne kadar parlak” yada “Marketten ekmek aldığımız ekmeği doğrayıp sofraya koyalım” gibi.

• Duygularınızı anlatın. Onunda duygularını ifade edebilmesini sağlayın. Duyguların ifade edildiği kitaplar alın.

Anlatım Becerisi

Anlatım becerisi, anlama ve anlatabilme becerisidir. Çocuklar bir şeyleri yada durumu açıklayabilmelidirler. Bu onların okuduklarını ya da neden okuyacaklarını anlamalarını sağlayacaktır. Yapabilecekleriniz;
• Kitaplardaki rsimlere yada etrafınızdaki objelere isimler verin. İsim verme oyunu oynayın.

• Renkler, sayılar vb. sıfatlar ile açıklama becerisini geliştirmeye çalışın.

• Günlük işlerinizden bahsedin. Ne yaptığınızı yada ne düşündüğünüzü anlatın ona.

• Aile fotoğraflarınıza beraber bakın. Onlara fotoğrafların çekildiği zaman neler yaptığınızı, nerede olduğunuzu anlatın. Onunda size anlattıklarınızı geri anlatmasını sağlamaya çalışın.

• Çocuğunuzun öğrendiği şeyleri, şakaları anlatması konusunda cesaretlendirin.


Yazım Farkındalığı

Yazım farkındalığı öncelikle bir yerdeki yazıyı farketmek, bir kitabın nasıl tutulacağını, sayfalarının nasıl çevrileceğini ve kelimelerin nasıl takip eidleceğini bilmektir. Kelimelere bakın, onlar hakkında konuşun. Çevrenizde gördüğünüz her yazı hakkında konuşabilirsiniz.

Latin alfabesi ile yazılmış kitaplar soldan sağa doğru açılır, soldan sağa doğru ve yukarıdan aşağıya doğru okunur. Çocuklara sayfa çevirmeyi ve yazıyı takip etmeyi öğretebilirsiniz.

Okuduğunuz kelimeleri parmağınızla gösterek hem ilerleyiş yönünüzü gösterebilir, hemde harfler ve kelimelerle ilgili çocuğunuzun fotografik hafızasına bazı kayıtlar atabilirsiniz.

Harf Bilgisi

Her harfin birbirinden farklı olduğunun öğretilmesidir. Her harfin bir adı ve farklı okunuşu olduğunun anlaşılmasıdır.
• Alfabe kitapları alabilirsiniz, alfabe ile ilgili şarkılar söyleyebilirsiniz.

• Çocuğunuzun adının ilk harfini ona gösterebilir, onun beğendiği harflerle kelimeler kurabilirsiniz. Ama başlangıçta haflerin sırasını öğretmeye kalkışmamalısınız.

• Çocuklar oynayarak daha iyi öğrenirler. Harfleri öğreten oyuncaklar alın.

• Çevrenizdeki her objeyi baş harfini ele alarak açıklayabilirsiniz.


Dinleme farkındalığı

Kelimelerin söylenişi ile oynanacak oyunlar yada o söyleniş ile bir şeyler iyapma becerisidir. Kelimelerin söylenişini bilmek veya söylendiğinde anlamak okuma öncesinde çok faydalıdır. Kelimelerin söylenişini anlamak ya da onlar ıduymak harfler ve kelimeler arasındaki şifreyi çözmelerini sağlayacaktır.
• Onlara şarkı söyleyin. Böylece kelimeleri farklı yollardan duyup öğrenebilsinler.

• Şiir okuyun.

• Kafiyeli şiirler okuyun ve bunlarla oyun oynayın. Kafiyeli şiirler uydurun beraberce.

• Bu fikirleri okuduktan sonra “Zaten yapıyorum” ya da “Zaten düşünmüştüm” diyebilirsiniz. Fakat yeterki ileride “Bilmiyordum, kimse bana söylememişti” demeyin. Okumayı sevenlerle gelecek çok daha iyi bir yer olacak inşallah.